Grzejniki kanałowe są coraz częściej stosowane w naszych mieszkaniach i domach. Należą one pod względem budowy i zasady działania do grzejników konwektorowych, o których można przeczytać w artykule "Grzejniki konwektorowe".

Istotnym elementem odróżniającym grzejnik kanałowy od pozostałych typów grzejników jest miejsce montażu czyli w podłodze (dlatego też niektórzy nazywają je grzejnikami podpodłogowymi). Zalety stosowania tego typu grzejników to m.in.:

• są mało widoczne; jedynie ozdobna kratka wskazuje miejsce, w którym znajduje się grzejnik
• nie zajmują miejsca na ścianie, które można przeznaczyć na inne cele
• montowane są w pobliżu miejsca, przez które ucieka najwięcej ciepła (okna sięgające posadzki, drzwi tarasowe)
• stwarzają dodatkowo kurtynę powietrzną zapobiegającą ucieczce ciepła z pomieszczenia i jednocześnie zapewniającą komfort przebywania w pobliżu okien bez obawy o odczuwanie chłodu od zimnych szyb

1. Typy grzejników kanałowych

Grzejniki kanałowe dzielimy na dwa podstawowe typy:

• z konwekcją naturalną, w których zimne powietrze opada do wnętrza grzejnika i następnie podgrzane unosi się swobodnie do góry

• z konwekcją wymuszoną z zamontowanymi wentylatorami, które wspomagają ruch powietrza zwiększając tym samym moc cieplną grzejnika

2. Zastosowanie grzejników kanałowych

Grzejnik kanałowy można stosować jako:

1. grzejnik ogrzewający całe pomieszczenie
2. kurtynę powietrzną o niewielkiej mocy grzewczej zapobiegającą ucieczce ciepła z pomieszczenia i jednocześnie zapewniającą komfort przebywania w pobliżu okien bez obawy o odczuwanie chłodu od zimnych szyb

W pierwszym przypadku możemy zastosować różne rozwiązania w zależności od uwarunkowań budowlanych; najlepiej zilustrować to konkretnymi przykładami:

• należy ogrzać pokój w budynku wielorodzinnym o powierzchni 20m2 z dużą przeszkloną ścianą o długości 3mb.; obliczone zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniu wynosi 1700W; projekt budynku dopuszcza zastosowanie grzejnika kanałowego o maksymalnej głębokości 12cm. W takiej sytuacji możliwe jest zastosowanie jedynie grzejnika kanałowego ze wspomaganiem wentylatorami (konwekcja wymuszona) np. Regulus Triovent o wymiarach 2750x300/250x80mm (długość x szerokość kratki/wanny x głębokość) o mocy grzewczej 2960W (odczuwalna moc grzewcza wynosi ca 1770W)
• należy ogrzać pokój w budynku jednorodzinnym o powierzchni 35m2 z dużą przeszkloną ścianą o długości 4mb.; obliczone zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniu wynosi 2500W; budynek jest niepodpiwniczony. Tutaj można także zastosować grzejnik kanałowy z konwekcją wymuszoną ale lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie grzejnika kanałowego głębokiego (nie jesteśmy ograniczeni głębokością otworu pod wannę kanałową) np. Regulus Dubel 500 o wymiarach 3000x400/350x500mm (długość x szerokość kratki/wanny x głębokość) o mocy grzewczej 4140W (odczuwalna moc grzewcza wynosi ca 2500W); jeżeli wizualnie szerokość kratki jest za duża możemy zastosować grzejnik Regulus Solo 600 o wymiarach 4000x250/200x600mm (długość x szerokość kratki/wanny x głębokość) o mocy grzewczej 4396W (odczuwalna moc grzewcza wynosi ca 2600W)

W przypadku zastosowania grzejnika jako kurtyny powietrznej dobieramy grzejnik kanałowy o niedużej mocy i długości równej długości okna lub przeszklonej ściany. Grzejnik ten może także ogrzać pomieszczenie w okresie jesienno-wiosennym gdy zapotrzebowanie na ciepło jest zdecydowanie mniejsze niż zimą.

3. Budowa grzejników kanałowych

• grzejnik kanałowy z konwekcją naturalną (na przykładzie grzejnika Jaga Canal Plus)

• grzejnik kanałowy z konwekcją wymuszoną (na przykładzie grzejnika Purmo Aquilo)

Najważniejszym elementem grzejnika kanałowego jest wymiennik ciepła zbudowany z rurek miedzianych, w których płynie czynnik grzewczy oraz osadzonych na nich płytek aluminiowych mających za zadanie zwiększyć powierzchnię wymiany ciepła (niektórzy producenci stosują rurki i płytki stalowe). Rurki mają małą pojemność wodną dlatego wymiennik szybko się nagrzewa oddając ciepło przepływającemu powietrzu. W zależności od wielkości zapotrzebowania na moc grzewczą wymiennik może być pojedynczy lub podwójny (umieszczany jeden nad drugim); może też być różnej szerokości i długości Wymiennik podłączany jest bezpośrednio do instalacji centralnego ogrzewania przy zastosowaniu zaworu termostatycznego na zasilaniu i odcinającego na powrocie.

Wymiennik umieszczony jest w wannie kanałowej wykonanej z blachy stalowej lub tworzywa poliestrowego. Blacha wanny kanałowej jest lakierowana, najczęściej w tym samym kolorze co wymiennik (czarny, granatowy lub szary) lub w wykonaniu nierdzewnym (do specjalnych zastosowań, np. w pomieszczeniach o dużej wilgotności powietrza jak pływalnie). Wanna kanałowa może być fabrycznie izolowana poliuretanem lub styropianem o grubości kilku centymetrów bądź dostarczana bez izolacji. W tym drugim przypadku należy przewidzieć podczas montażu grzejnika kanałowego miejsce na izolację. Wysokość wanny uzależniona jest od typu i mocy grzejnika i może wynosić od 60mm (grzejniki z konwekcją wymuszoną) do 700mm (grzejniki z konwekcją naturalną). Im większa wysokość wanny przy tym samym wymienniku tym większa moc cieplna grzejnika. Szerokość wanny uzależniona jest od szerokości wymiennika oraz typu grzejnika (z wentylatorem lub bez).

W grzejnikach wspomaganych wentylatorem umieszczony jest jeden lub kilka wentylatorów (głównie promieniowych) zasilanych prądem 230V i sterowanych specjalną automatyką umożliwiającą dostosowanie prędkości obrotowej wentylatora a co za tym idzie wydajności ogrzewania w zależności od zapotrzebowania na ciepło.

Wewnątrz wanny znajduje się także przegroda wykonana z płaskiej blachy stalowej, której zadaniem jest odizolowanie strumienia zimnego powietrza od powietrza ogrzanego. Przegrody nie stosuje się z reguły w płytkich grzejnikach kanałowych.

Wanna kanałowa dostarczana jest najczęściej z zamontowaną na stałe ramką do kratki grzejnikowej. Ramka wykonana jest z profili aluminiowych anodowanych lub lakierowanych w kolorze z palety RAL. Wymiary ramki dopasowane są do kratki grzejnikowej odpowiadającej danemu typowi grzejnika.

Kratki grzejnikowe (zwane inaczej rusztem, maskownicą lub podestem) wykonywane są z aluminium anodowanego lub lakierowanego, stali nierdzewnej oraz drewna. Najczęściej stosowanymi gatunkami drewna są dąb, jesion, grab, buk, mahoń i merbau. Niektórzy producenci oferują kratki z surowego drewna do samodzielnego lakierowania lub pokrycia bejcą na dowolny kolor.

Powierzchnia elementów kratki grzejnikowej nie powinna przesłaniać więcej niż 30% otworu wanny kanałowej aby nie ograniczać mocy cieplnej grzejnika.

Kratki grzejnikowe wykonywane są w wersji rolowanej (zwijane) lub stałej. Kratki rolowane są wygodne w transporcie i przechowywaniu, szczególnie wtedy gdy po sezonie grzewczym zastępujemy kratki tzw. podestem posezonowym.

Szczeble w kratkach ułożone są zazwyczaj w poprzek wanny kanałowej; niektórzy producenci proponują także kratki ze szczeblami ułożonymi wzdłuż wanny kanałowej (dotyczy to tylko kratek metalowych) a nawet kratki o nietypowym wzorze.

Część producentów oferuje klientom specjalne wypełnienia ramki wanny kanałowej używane po sezonie grzewczym. Jest to szczególnie przydatne gdy grzejnik kanałowy zamontowany jest przy oknie tarasowym. W okresie letnim korzysta się często z tarasu i ogrodu wnosząc do mieszkania piasek, który wpada do wnętrza wanny kanałowej. Aby temu zapobiec wystarczy zdjąć kratkę a w jej miejsce włożyć tzw. podest posezonowy i wypełnić go tym samym materiałem co materiał posadzki ( poniżej z lewej strony podest wypełniony klepką parkietową, z prawej strony podest pusty; produkt firmy Regulus).

4. Nietypowe rozwiązania grzejników kanałowych

• grzejniki narożne (wewnętrzne i zewnętrzne)

• grzejniki wygięte w łuk

5. Regulacja temperatury w pomieszczeniach z grzejnikami kanałowymi

Ponieważ wymiennik grzejnika kanałowego a wraz z nim zawór termostatyczny jest zabudowany wewnątrz wanny kanałowej nie można montować głowicy termostatycznej na zaworze lecz poza grzejnikiem kanałowym tak aby czujnik w głowicy reagował na zmiany temperatury w pomieszczeniu a nie wewnątrz grzejnika. Jest kilka sposobów regulacji temperatury:

• montaż tzw. termostatycznego elementu zdalnego ustawiania temperatury składającego się z nastawnika mocowanego na zaworze i połączonego z czujnikiem z pokrętłem regulacji temperatury przy pomocy rurki kapilarnej o długości od 2 do 8mb. (więcej tutaj). Czujnik mocowany jest na ścianie pomieszczenia, w którym znajduje się grzejnik.

• montaż na zaworze siłownika elektrotermicznego zasilanego napięciem 24V lub 230V i połączonego przewodem z elektronicznym regulatorem temperatury (dobowym lub tygodniowym, zasilanym napięciem 230V lub bateriami); jeden regulator może sterować pracą kilku siłowników
• montaż na zaworze siłownika elektrotermicznego zasilanego baterią i sterowanego elektronicznym regulatorem temperatury (dobowym lub tygodniowym, zasilanym napięciem 230V lub bateriami); jeden regulator może sterować pracą kilku siłowników

W przypadku grzejnika z wentylatorem regulacja temperatury odbywa się w nieco inny sposób. Moc grzewcza tego typu grzejników przy wyłączonym wentylatorze jest niewielka i nie ma potrzeby regulacji temperatury na zaworze przy wymienniku. Steruje się włączaniem bądź wyłączaniem wentylatora (dłuższe grzejniki posiadają po kilka wentylatorów) w zależności od aktualnej ustawionej ręcznie lub zaprogramowanej temperatury w pomieszczeniu. Przy bardziej zaawansowanej automatyce regulator steruje obrotami wentylatora włączając poszczególne stopnie pracy i w ten sposób zwiększając moc cieplną grzejnika. Głośność wentylatorów na najwyższym biegu nie powinna przekraczać 40dB; firma Jaga posiada w ofercie grzejnik kanałowy, którego poziom hałasu pracującego wentylatora nie przekracza 25 decybeli.

6. Konserwacja grzejnika kanałowego

Grzejnik kanałowy jest dosyć łatwy w utrzymaniu w czystości; wystarczy zdjąć kratkę i wyczyścić wnętrze wanny kanałowej i wymiennik przy pomocy odkurzacza. Wygodnym rozwiązaniem jest podłączenie wymiennika do instalacji c.o. przy pomocy elastycznych wężyków, wtedy podczas odkurzania możemy wyjąć wymiennik na zewnątrz wanny kanałowej. Uważajmy jednak gdyż płytki wymiennika mają ostre krawędzie, które mogą nas skaleczyć; poza tym płytki wykonane są najczęściej z cienkiej blachy aluminiowej i mogą się łatwo powyginać.

WAŻNE

Pamiętajmy, że przy doborze mocy grzejnika kanałowego należy przyjąć jego moc wyższą o ok. 40-50% od mocy obliczonej gdyż ilość ciepła odczuwalnego w przypadku grzejnika kanałowego jest mniejsza od ciepła wytwarzanego przez grzejniki naścienne lub wolnostojące.

 

Opracował: mgr inż. Grzegorz Pakuła  Multimex Poznań